در این مقاله سعی داریم که راجع به پارچه جوت، ویژگی‌ها، انواع و موارد استفاده آن توضیحاتی ارائه دهیم. با شناخت بیش‌تر این پارچه می‌توان با دید مناسب‌تری برای انجام یک پروژه خیاطی و دوخت و دوز تصمیم‌گیری کرد.
هر چه شناخت بیش‌تری در مورد پارچه مورد استفاده برای کارتان در اختیار داشتخ باشید، می‌توانید عملکردی بهتر و پروژه نهایی با کیفیت بالاتر داشته باشید. پس اگر تصمیم به استفاده از پارچه جوت برای دوخت و دوز مورد نظر خود دارید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
جوت چیست؟
پارچه جوت از گیاه جوت به‌دست می‌آید. جوت الیافی بلند، نرم و براق است که می‌توان آن را به صورت رشته‌های محکم درشت و محکم درآورد. جوت در ردجه اول از گیاهان کورکوروس تیره تولید می‌شود که قبلا در خانواده تیلیاسی‌ها دسته‌بندی می‌شد. منبع اصلی الیاف جوت، کورکوروس اولیتوریوس است اما کورکوروس کپسولاریس نسبت به آن ارجح است.
جوت یکی از مقرون به صرفه‌ترین الیاف طبیعی است و از جهت حجم تولید و میزان تنوع بعد از پنبه در رتبه دوم قرار دارد. الیف چوت اساسا از مواد گیاهی سلولز و لیگنین تشکیل می‌شود و در دسته‌بندی الیاف باست همراه با کنف، کنف صنعتی، کتان رامی وغیره قرار می‌گیرد.
اصطلاح صنعتی برای الیاف جوت، جوت خام است. رنگ این نوع الیاف از سفید تا قهوه‌ای است و دارای طول ۱ تا ۴ متر هستند. به‌دلیل رنگ و نیز ارزش نقدی بالا، جوت را الیاف طلایی نیز می‌نامند.
در واقع پارچه جوت نوعی پارچه محکم و زبر که با استفاده از رشته‌های خشن جوت ساخته شده‌اند. پارچه جوت دارای کاربردهای فراوان در نساجی و حوزه مد است. استفاده از این نوع پارچه بسیار مقرون به صرفه بوده و علاوه بر آن یک ماده سازگار با محیط زیست به‌حساب می‌آید.
کاربردهای پارچه جوت
یکی از استفاده‌های پارچه جوت در تولید لباس‌های مردانه و زنانه است. هم‌چنین برای تولید کفش نیز از پارچه جوت استفاده می‌شود. به‌دلیل ارزان قیمت بودن و ویژگی‌های سازگاری با محیط زیست، این نوع پوشاک طرفدارانی دارند.
پارچه جوت محکم و نیز بسیار متنوع است؛ بنابراین محصولات زیادی را می‌توان از این نوع پارچه تولید کرد. بیش‌ترین کاربرد جوت در تولید پارچه‌های گونی است.
از گونی‌های جوت برای حمل دانه و غلات استفاده می‌کند. گونی‌های جوت هم‌چنین برای بسته‌بندی و ذخیره‌سازی محصولات بزرگ مانند ابزار باغبانی، مبلمان بیرونی، مبلمان داخلی برای فروش به‌کار می‌رود.
این گونی‌ها برای بسته بندی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولا به‌عنوان یک جایگزیت زیست تخریب پذیر برای کیسه‌های پلاستیکی در نظر گرفته می‌شوند.
از جوت معمولا در طراحی مناظر و محوطه‌ها نیز استفاده می‌شود. طراحان محوطه از ظروف جوت برای کاشت نهال استفاده می‌کنند، حصیرهای جوتی را برای جلوگیری از رشد بیش‌تر علف‌های هرز به کار می‌برند و هم‌چنین از گونی‌های از جنس جوت جهت جلوگیری از فرسایش ساقه‌ها استفاده می‌کنند.
پروژه‌های بزرگ برای جلوگیری از فرسایش کناره‌های جاده‌ها یا برای جلوگیری از خسارت بیش‌تر به‌وجود آمده از لغزش زمین از گونی‌های جوتی در زیر زمین برای نگه داشتن بتن استفاده می‌کنند. پارچه جوت، یک پارچه زبر مناسب برای طراحی و اجرای راهبردهای پیش‌گیری در این نوع پروژه‌هاست.
جوت به دلیل ماهیت بیولوژیکی آن، اغلب در این نوع پروژه‌های محوطه‌ای و منظره‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اخیرا تولیدکنندگان فرش به قابلیت تطبیق‌پذیری و کیفیت جوت به‌عنوان یک کف‌پوش محکم پی برده‌اند. در دوره‌ای که صاحب‌خانه‌ها از کف‌پوش‌های مصنوعی استفاده نمی‌کنند و به دنبال فرش‌‌ها و کف‌پوش‌های جایگزین غیر سمی و دوستدار محیط زیست هستند، جوت‌ها به انتخاب‌های مناسب و جذابی برای استفاده به‌عنوان کف‌پوش تبدیل شده‌اند.
جوت ترکیبی عالی از الیاف طبیعی با رنگ طلایی است و برای هر نوع طراحی منزل خوب به‌نظر می‌رسند به‌خصوص در آن ناحیه‌های پر رفت و آمد خانه که بچه‌های کوچک‌تر حق ورود به آنجا را ندارند.
با پارچه جوت می‌توان چه چیزی ساخت؟
پارچه جوت را می‌توان برای تولید منسوجات و غیرمنسوجات زیادی به کار برد که به برخی از آن‌ها اشاره شد. به‌طور خاص از پارچه جوت برای تولید منسوجات زیر استفاده می‌شود:
۱- پوشاک
۲- کفش
۳- نخ
۴- ریسمان
۵- گونی و کیسه
۶- حصیر
۷- پوشش پشتی فرش
از پارچه جوت می‌توان برای تولید محصولات زیر نیز بهره جست:
۱- پرده
۲- روکش صندلی
۳- فرش
۴- پادری
۵- فرش یا قالیچه‌های داخلی
می‌توان قالیچه‌های جوت دست‌ساز را با طناب‌های نخی مکمل ترکب کرد و بافت‌ها و رنگ‌های جدید و متنوعی تولید کرد.
معایب و محاسن پارچه جوت
می‌توان محاسن زیر را برای پارچه جوت برشمرد:
۱- ویژگی‌های عالی آنتی استاتیک
۲- رسانایی گرمایی پایین
۳- خواص خوب بازیابی رطوبت (حدود ۱۳.۷۵ درصد)
۴- استفاده از مواد شیمیایی طی مراحل ساخت پارچه و بنابراین دارای زیست تخریب پذیری ۱۰۰درصد (دوستدار محیط زیست مانند پنبه)
۵- ارزان قیمت
۶- بادوام
۷- دارای کاربرد گسترده در بخش کشاورزی، نساجی و بافت
۸- قابلیت ترکیب الیاف جوت با الیاف طبیعی و مصنوعی
هم‌چنین این پارچه معایبی نیز دارد که اعم هستند از:
۱- غیر قابل شست و شو بودن
۲- دارای مقاومت پایین در برابر چین و چروک
۳- تغییر رنگ دادن در برابر نور خورشید
۴- از دست دادن استحکام با خیس کردن پارچه
۵- دارای قابلیت کم در تزئین شدن
سخن آخر
در این مقاله سعی شد ویژگی‌ها و کاربردهای پارچه جوت تا حدی توضیح داده شود. ویژگی‌های زیست تخریب بودن و سازگار بودن با محیط زیست این پارچه می‌تواند مورد توجه دوست‌داران محیط زیست قرار بگیرد. هم‌چنین کاربردهایی که این پارچه غیر از حوزه منسوجات دارد، قابل توجه است و می‌تواند مورد توجه صاحبان مشاغل غیر از خیاطی نیز قرار بگیرد.
