بافت پارچه کرباس ساده و فشرده است و معمولاً با پنبه و کتان بافته میشود. کرباس برای استفاده در چادرها، بادبانهای قایقی و سایر محصولات سودمند استفاده میشود. کرباس به دلیل ماندگاری بالا در محصولات دیگر مانند وسایل ورزشی، کفشهای ورزشی و کیف نیز گسترشیافته است. بافت پارچه کرباس محکم و لمس آن کمی خشن است. کرباس دارای وزنهای مختلف است و بیشتر توسط زنان خانهدار بافته میشود.
ازجمله شهرهایی که به بافت کرباس مشغول هستند شامل یزد، شهر میبد، شهر اردکان و خرانق است. کرباس توسط یک دستگاه نساجی ساده دو وردی ساخته میشود و دارای عرض ۳۵ تا ۷۰ سانتیمتر است. این پارچه استفادههای بسیار زیادی دارد و قیمت آن کم است. معمولاً پارچه کرباس بهصورت ساده بافته میشود و در سطح آن هیچ طرح و نقشی وجود ندارد؛ اما دارای رنگبندی بسیار متنوعی است.
وزن پارچه کرباس
وزن کرباسها با یکدیگر متفاوت است و بعضیاوقات کرباس با اونس اندازهگیری میشود یا میتوان به آن عددی داد که وزن را نشان دهد. از کرباسهای شمارهدار اغلب برای کاربردهای سنگینتر، مانند چادر، لباس سنگین کار، پارچههای رهاشده و بومهای هنرمند استفاده میشود.
اگر کرباس فقط دارای وزن است و هیچ عددی ندارد، این بدان معنی است که یک کرباس سبکوزن است که برای کیفها، کاردستیها، روکشهای شیشهای، آسترها، کتها و موارد دیگر محبوب است. کرباسهای شمارهدار از ۱ تا ۱۲ متغیر هستند. هرچه عدد کمتر باشد، سنگینتر است. کرباس شماره ۱ دارای ۲۷ اونس وزن است و کرباس شماره ۱۲ دارای ۱۱.۵ اونس وزن است.
پارچه کرباس طبیعی چیست
اکثر کرباسها سفید هستند و بدون رنگ باقی ماندند. این رنگ طبیعی آنها است و ممکن است دارای مشخصات تیرهای باشد که به بوم طبیعی ظاهری روستایی میبخشد.
کرباس رنگشده
کرباس رنگشده در رنگ سفید و انواع مختلف رنگ از رنگ تیره تا روشن ارائه میشود.
کرباسهای مختلف
همچنین یک نوع پارچه کرباس دیگر وجود دارد که مانند یک کرباس طبیعی است که یکطرف آن با ژسو اکریلیک پوشانده شده است. از این پارچه کرباس معمولاً برای نقاشی و بوم نقاشی استفاده میشود زیرا مانند کرباس طبیعی رنگ را جذب نمیکند.
تاریخچه پارچه کرباس
درگذشته پارچه کرباس را در اصل بهجای پنبه با کنف میبافتند و کلمه کرباس درنهایت از کلمه لاتین شاهدانه گرفتهشده است که به معنای ساختهشده از کنف است. تصور میشود که شاهدانه قدیمیترین گیاه دارای فیبر است. مردم چین حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد از الیاف کنف پارچه میساختند.
الیاف کنف مقاومت بالایی دارد و طناب و بندهای خوبی ایجاد میکند. مردم هند باستان از حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد شروع به بافتن کرباس با پنبه کردند. سارا چین ها و مورها در قرن هشتم پنبه را از شمال آفریقا به اروپا آوردند. در بارسلونا و ونیز کشتیها را با پارچه پر میکردند. پارچه کرباس پنبهای بهسرعت توسط سازندگان قایق در سراسر اروپا سازگار شد.
ازآنجاکه گیاهان پنبه و پارچه کرباس در سراسر جهان مورد تجارت قرار میگرفت، تولید کرباس پنبهای در قرن هشتم به اروپا گسترش یافت. کلمه کرباس از کلمه عربی شاهدانه گرفتهشده است و یک کلمه لاتین به معنی کنف است. در زمانهای اولیه از کنف برای ساخت کرباس استفاده میکردند. کرباس مدرن معمولاً از مواد پنبهای، پارچهای یا مصنوعی ساخته میشود. کرباس دارای یک بافت بسیار ساده است و نخ پود فقط از یک نخ تاب تشکیلشده است که از زیر نخ دیگر عبور میکند.
پارچه کرباس بسیار بافت محکمی دارد، بهطورکلی در برابر آب مقاوم است. استفاده از مواد مصنوعی مرغوب همچنین میتواند پارچه کرباس عالی مقاوم در برابر هوا را فراهم کند. این امر آن را به گزینهای ایدئال برای کاربردهای معماری، صنعتی و دریایی تبدیل کرده است.
پارچه کرباس چگونه ساخته میشود
کرباس از بافتن نخها بهصورت محکم به هم در یک بافت ساده ساخته میشود که یک بافت کاملاً ابتدایی است. نخهای تار (عمودی) بر روی دستگاه بافندگی ثابت نگهداشته میشوند، درحالیکه رشتههای پود از روی و زیر هر تار عبور میکنند. الیاف استفادهشده در پارچه کرباس، رشتههای ضخیم، معمولاً با وزن متوسط تا سنگین هستند.
وزن نخ و روش ساده بافت، کرباس را از سایر پارچههای پنبهای جدا میکند. بیشتر کرباسهای پنبهای با نخ دولایه یا دو نخ منفرد به هم تابیده ساخته میشود که باعث اضافه شدن وزن، بافت و ایجاد ضخامت یکنواخت در سراسر پارچه میشود. کرباس مورداستفاده برای هنر نقاشی و بوم تکپیچ است و از نخ تک لایه استفاده میشود.
مواد پارچه کرباس
دو نوع الیاف عمده برای ساخت کرباس وجود دارد. پنبه و کتان دو نوع الیافی هستند که در ساخت کرباس استفاده میشود. از الیاف خاص دیگری مانند کنف نیز برای ساخت کرباس استفاده میشود.
پارچه کرباس پنبهای
یکی از متداولترین انواع پارچه، کرباس پنبهای است و از پنبه ساخته میشود. طبق تولیدکننده منسوجات، کرباسی که از جنس پنبه است پارچهای با مقاومت متوسط است که هنگام خیس شدن در مقابل خشک شدن، بین ۱۰ تا ۲۰ برابر استحکام بیشتری دارد.
پارچههای کرباس پنبهای بسیار جاذب هستند و درنتیجه الیاف متورم میشوند و همچنین کرباس بهآرامی خشک میشود. ازآنجاکه آب را جذب میکند، پارچه در برابر کپک بسیار حساس است. پارچه نیز بسیار قابل اشتعال است. مواد شیمیایی اضافی را میتوان برای کمک به ضد آب بودن و کاهش اشتعال پارچه اضافه کرد.
پارچه کرباس کتانی
کتان نوع دیگری از الیاف طبیعی است که میتوان آن را در بافت پارچه کرباس استفاده کرد. طبق تحقیقات بسیار در مورد کرباس پارچههای کرباسی که از جنس کتان هستند دو تا سه برابر پنبه قویتر هستند. همچنین کرباسهایی که از جنس کتان هستند و از بین الیاف طبیعی کمترین کشش را دارد، بدین معنی که پس از کشیده شدن، بهاندازه اصلی خود برنمیگردد.
کرباس کتان نیز بسیار جاذب است و بهراحتی چروک میشود و شبیه پنبه است. کرباس کتان نوعی محبوب از بوم هنری است که توسط هنرمندان حرفهای استفاده میشود.
پارچه کرباس کنف
کنف که بهعنوان یک ماده طناب سازی بسیار محبوب است، میتواند در پارچه کرباس نیز بافته شود. کرباس کنفی دارای مزایای متعددی نسبت به کرباس پنبهای است. ازجمله مزایای آن میتوان به مقاومت در برابر کپک، پوسیدگی و نور اشاره کرد. همچنین متخصصان دریافتند که کرباس کنفی بهطور فعال حشرات را دفع میکند. الیاف کنف بسیار الاستیک هستند و بدون تخریب میتوانند در دماهای بالاتر از پنبه مقاومت کنند.
پارچه کرباس با الیاف مصنوعی
پارچه کرباس را میتوان از الیاف مصنوعی نیز تهیه کرد. این بافت کرباس میتواند کاملاً مصنوعی یا ترکیبی با الیاف طبیعی باشند. از مزایای الیاف مصنوعی در ساخت کرباسها میتوان به توانایی سبک با خاصیت ضد کپک، پوسیدگی و مقاومت در برابر آب اشاره کرد و بهتر از هر یک از الیاف طبیعی عمل میکند.
این نوع پارچه از الیاف مصنوعی همچنین میتواند برای اهداف سنگین استفاده شود. انواع متداول الیاف مصنوعی که برای ایجاد پارچههای کرباسی استفاده میشود شامل پلیاستر و نایلون است.
۸ روش استفاده از کرباس
کرباس پارچهای کاملاً متنوع است و از مد گرفته تا قایقرانی تا دکوراسیون منزل کاربردهای زیادی دارد. در اینجا برخی از محبوبترین عملکردهای آن را ذکر میکنیم:
- بادبان قایقها در ابتدا از کرباس ساخته میشدند، گرچه امروزه بیشتر بادبانها از پارچه بادبان مصنوعی ساخته میشوند.
- چادرها از پارچه کرباس ساخته میشود که بسیار سنگین است و برای ساختن سرپناه بسیار مناسب است و یکپارچه محبوب برای چادرها و سایر وسایل کمپینگ است.
- کرباس یکپارچه محبوب برای استفاده در کیف است. از این پارچه برای ساخت انواع کیفدستی و کولهپشتی استفاده میشود. کرباس بادوام و مقاوم در برابر آب است و کیفهای جنس کرباس را برای استفاده روزمره عالی میکند.
- از دیگر موارد استفاده از پارچه کرباس کفش است. کرباس هم انعطافپذیر است و هم بادوام و همین امر آن را برای کفش مناسب میکند. کفشهای کتانی نمونهای از کفشها با جنس کرباس است.
- نقاشی بر روی بوم با کمک پارچه کرباس انجام میشود. کرباس را کشیده و بر روی یک قاب چوبی قرار میدهند و یک سطح نقاشی خارقالعاده را به وجود میآورند. بوم در قرن ۱۵ و ۱۶ برای نقاشی بسیار محبوب شد.
- پوشش بسیاری از صنایع، ازجمله نظامی و ساختمانی از کرباس است. از پارچه کرباس ضد آب بهعنوان پوششی برای همهچیز، ازجمله قایقها تا درهای ورودی استفاده میشود.
- کرباس برای پارچههای مبلمان بسیار مناسب است. کرباس برای اثاث یا لوازم داخلی مبلمان استفاده میشود زیرا مقاومت و دوام آن بهخوبی حفظ میشود و به استفاده مکرر کمک میکند.
یکی از مهمترین کاربردهای پارچه کرباس
نقاشیهای روغنی و اکریلیک این روزها بیشتر روی بوم که از جنس کرباس است انجام میشوند. بوم در زمان رنسانس کرباس جایگزین صفحات چوبی برای نقاشی شد زیرا بوم کششی در میان میلههای چوبی امکان ایجاد نقاشیهای بزرگتر را فراهم میکرد که قابلحمل بودند، زیرا سبکتر و قابل غلتیدن بودند.
همچنین سطح پایدارتری نسبت به صفحه هیئترئیسه چوبی داشتند و تاب خوردگی کمتری داشتند. اولین بومهای هنرمند از پارچه شاهدانه ونیزی باکیفیت بالا ساخته شدند و کلمه بوم از کنف گرفتهشده است.
مزایای الیاف کرباس در ساخت پارچه کرباس
وقتیکه پارچههای جنس کرباس خیس میشوند هیچگونه تغییری نمیکنند زیرا بسیار محکم بافته میشوند. در هنگام خیس شدن الیاف متورم میشوند و شکافها پر میشوند. این نوع بافت باعث میشود تا پارچه کرباس ضد آب تولید شوند. برخی دیگر از ویژگیهای قابلتوجه کرباس عبارتاند از:
- قوی
- بادوام
- محکم
- ضخیم
- نسبتاً سفت
- بافت ساده
- محکم بافتهشده
- الیاف مختلف
- ضد باد
- مقاوم در برابر فشار و نردبان
- مقاوم در برابر شعله
برخی از سازهها با پارچه کرباس دارای درجهای از کشش هستند تا جایی که بسیار سفت و محکم میشوند. برای ساخت پارچه میتوان کرباس را با الیاف مصنوعی و طبیعی مخلوط کرد. پارچه کرباس دارای طیف وسیعی از مزایا هستند که آن را برای بسیاری از مصارف نهایی به یکپارچه عالی تبدیل میکند. این پارچه را میتوانید بهصورت عمده و آنلاین، در طیف وسیعی از اندازهها، وزنها و ترکیبات الیافی خریداری کنید.
یکی از مهمترین مزایای کرباس این است که بهراحتی طیف وسیعی از درمانهای شیمیایی را برای بهبود کیفیت طبیعی خود میپذیرد. با ترکیب مواد مصنوعی با الیاف طبیعی میتوانید کرباس سبک درعینحال مقاوم در برابر آبوهوا ایجاد کنید. این ترکیب، کرباس را به گزینهای محبوب برای مصارف صنعتی، معماری و دریایی تبدیل کرده است.
نحوه تمیز کردن پارچههای کرباسی
- برای تمیز کردن پارچههای کرباسی که در موارد مختلفی استفاده است مانند کاناپه کرباسی، با شویندههای فرش شروع کنید. برخی از کیسههای کرباسی و سایر اقلام کرباس هنگام شستشو، سختی و ساختار خود را از دست میدهند. برای جلوگیری از تغییر در مواد یا ساختوساز، بهتر است در دمای پایین شسته شود و از مواد شوینده دارای اسید کمتر استفاده شود.
- برای درمان لکه، قسمتی که لکهدار است را توسط یک دستمال مرطوب کرده و بهآرامی با مواد شوینده در محلهای لکهدار کارکنید.
- بهتر است برای شستن کرباس از صابون استفاده کنید. با کمک یک صابون و پارچه تمیز بدون پرز آلودگیها پاک میشود. مطمئن شوید که در هنگام شستن همه صابونها را پاک میکنید و هیچ اثری از صابون در پارچه باقی نمیماند. در حالتی که پارچه از لکه تمیزنشده است میتوانید پارچه را دوباره مرطوب کرده و مراحل را تکرار کنید تا لکه از سطح کرباس پاک شود.
- برای شست و شوی کرباس با ماشین لباسشویی بهتر از دمای متوسط آب گرم استفاده شود. کرباس را با مواد شوینده توسط ماشین لباسشویی در چرخه طبیعی با آب ولرم بشویید تا به تمیزترین شکل خود برسد.
- اما باید توجه داشته باشید اگر بهغیراز پارچه کرباس، پارچهها یا لباس دیگری در ماشین لباسشویی قرار دارد باید بارنگ و پارچههای دیگر مشابه باشد تا در هنگام شستن پارچهها، رنگهای متفاوتی پیدا نکنند.
- اگر نوع کرباس شما کثیف، خیس یا دارای کپک است، یک نمونه از گزینههای سفیدکننده همهمنظوره را به چرخه قبل از شستشو اضافه کنید.
- پارچههایی با این جنس میتوانند در برابر خشک شدن با حرارت زیاد مقاومت کنند. بااینحال انواع کرباس (مانند کیف و کفش ورزشی) برای حفظ شکل بهتر است که به صورتهای مختلف خشک میشوند.
- یکی از ایراد این نوع پارچهها پس از شستن چروک زیاد آنها است. برای از بین بردن چینوچروکها، بهتر است پارچه را در برابر بیشترین درجه حرارت یا بخار اتو کنید.